Dom Kultury „Śródmieście” w Białymstoku zaprasza na wernisaż wystawy przedmiotów nawiązujących do historii karnawału „Bilecik czy wachlarzyk?”, który rozpocznie VI Festiwal Barokowe Ogrody Sztuki „Karnawał kontra post”.
Wernisaż wystawy „Bilecik czy wachlarzyk?” odbędzie się 16 czerwca (piątek) o godz. 18:00 w Domu Kultury „Śródmieście” w Białymstoku (sala wystawowa, II piętro), ul. Jana Kilińskiego 13. Wstęp wolny!
Potencjał drzemiący w wachlarzu odkryto w XVII wieku. Wachlarz królował na salonach, był symbolem kokieterii i ars amandi. Na dworze króla Francji Ludwika XIV modne były wachlarze dekorowane śmiałymi scenkami obyczajowymi, których autorami byli znani malarze, np. Jean A. Watteau.
W XVIII w. królowa Szwecji Luiza Mirck powołała do życia Zakon Wachlarza, gdzie damy mogły poznać tajniki szyfru i publicznie, ale dyskretnie uwodzić mężczyzn. Odpowiednie ustawienie wachlarza wyrażało zamiary i uczucia. Dekoracje mogły również przekazywać poufne informacje – w taki oto sposób powstał język wachlarza. Jeśli dama, trzymając wachlarz w lewej dłoni, dotknęła nim prawego policzka, oznaczało to zgodę i akceptację. Niektóre gesty ostrzegały – wachlarz przy lewym uchu to komunikat: „uwaga, jesteśmy podsłuchiwani”. Wachlarz przyłożony do ust oznaczał „nie kokietuj tamtej”, a upuszczenie go przez damę było sugestią, aby kawaler do niej podszedł. Szeroko otwarty wachlarz trzymany przed twarzą oznaczał „pójdź za mną”, przesuwanie wachlarza tuż przed oczami – „przepraszam”, szybkie wachlowanie – ostrzeżenie, że dama jest zaręczona. Gestów i znaków było całe mnóstwo. Młodym pannom z dobrych domów proponowano zajęcia pomagające w opanowaniu tego kodu.
Język wachlarza nieobcy był na polskich salonach, skoro w roku 1823 w Kurierze dla Płci Pięknej znalazła się taka wzmianka: „ten nowy salonowy telegraf, jeśli widzisz ku posadzce nachylonym, zbliż się z przodu, znakiem to bowiem jest, iż ci się tylko o coś spytać mają. Jeżeli zaś tenże na którym bądź ramieniu spoczywa, staraj się zbliżyć z tyłu, nieznacznie i bez zwrócenia uwagi aż do poręczy krzesła, mają ci bowiem dwa słówka do ucha powiedzieć. Wsparty zaś lekko na poduszce sąsiedniego krzesełka jest znakiem życzenia, abyś usiadł spiesz się więc dopełnić tego żądania, powinieneś bowiem poznać, iż chcą z tobą pożartować.”
Wachlarzom wierny był zatem wiek XIX. Popularne były te aide-mémoire, przypominające słowa popularnych piosenek, układy taneczne, zasady gier, a nawet fragmenty psalmów i modlitwy. Temu okresowi w modzie zawdzięczamy również podział na wachlarze lekkie koronkowe, używane przez młode dziewczęta i ciężkie, bogato dekorowane, dopasowane do sukni eleganckich dam.
Wystawa będzie czynna do 17 lipca od poniedziałku do piątku w godz. 10:00-16:00.